แนวคิดเชิงคำนวณ
แนวคิดเชิงคำนวณ ( computational thinking) ไม่ใช่การคิดเหมือนหุ่นยนต์หรือการเขียนโปรแกรมโดยผู้เชี่ยวชาญ แต่เป้นทักษะที่มุ่งเน้นการคิดเชิงตรรกะ คือ สามารถอธิบายการคิดเชิงคำนวณอย่างเป็นระบบ หรือเป็นการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นลำดับขั้นตอน โดยการเข้าใจปัญหาและวิะีการในการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ เพื่อให้ได้มาซึ่งวิธีการแก้ไขปัญหาที่ทั้งมนุษย์และคอมพิวเตอ์สามรถเข้าใจร่วมกันได้
สัญลักษณ์ในการวาดแผนภาพกระแสข้อมูล
ขั้นตอนการดำเนินงาน (process) เป็นงานที่ดำเนินการตอบสนองข้อมูลที่รับเข้า หรือ ดำเนินการตอบสนองต่อเงื่อนไขสภาะใดๆ ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าขั้นตอนการดำเนินงานนั้นจะกระทำ โดยบุคคล หน่วยงาน หุ่นยนต์ เครื่องจักร หรือเคร่องคอมพิวเตอร์ก็ตาม แหล่งจัดเก็บข้อมูล (data store) เป็นแหล่งเก็บและบันทึกข้อมูล เปรียบเสมือนคลังข้อมูล (เทียบเท่ากับไฟล์ข้อมูล และฐานข้อมูล) โดยอธิบายรายละเอียดและคุณสมบัติเฉพาะตัวของสิ่งที่ต้องการเก็บและบันทึก สัญลักษณ์ที่ใช้อธิบาย คือ สี่เหลี่ยมเปิดหนึ่งข้าง แบ่งออกเป็น 2ส่วน ได้แก่ ส่วนที่1 ทางด้านซ้าย ใช้แสดงรหัสของ data store โดยอาจจะเป็นหมายเลขลำดับหรือตัวอักษรได้ เช่น D1 D2 เป็นต้นสำหรับส่วนที่ 2 ทางด้านขวา ใช้แสดงชื่อ data store หรือชื่อไฟล์ ตัวเเทนข้อมูล (external agents) หมายถึง บุคคล หน่วงงานในองค์กร องค์กรอื่นๆ หรือระบบงานอื่นๆ ที่อยู่ภายนอกขอบเขตของระบบ เเม่เชื่อมกับระบบโดยมีการส่งข้อมูลเข้าสู่ข้อมุลเพื่อดำเนินการ เเละรับข้อมูลเพื่ออดำเนินการสัญลักษณ์ไว้อภิบายสี่เหลี่ยมจัสตุรัสหรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า ภายในจะต้องเเสดงชื่อตัวเเทนข้อมูล โดยสามารถทำซ้ำได้ด้วยการใช้เครื่องหมาย \ (back slash) เส้นมางการไหลของข้อมุล (data flow) เป็นการสื่อสารระหว่างขั้นตอนการทำงานต่างๆและสภาพแวดล้อมภายนอกหรือภายในระบบ โดยแสดงถึงข้อมุลที่นำเข้าและส่งออกไปในแต่ละขั้นตอน ใช้ในการแสดงถึงการบันทึกข้อมุล คือ เส้นตรงที่ประกอบด้วยหัวลูกศร เพื่อบอกทิศทางการเดินทางหรือการไหลของข้อมูล
ตารางที่ 1.2 สัญลักษณ์ในการวาดเเผนภาพกระเเสข้อมูล
ขั้นตอนการดำเนินงาน เป็นงานที่ดำเนินการตอบสนองขข้อมูลที่รับเข้า หรือดำเนินการตอบสนอง
ต่อเงื่อนไขสภาวะใดๆ ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าขั้นตอนการดำเนินการนั้นจะหระทำโดยบุคล หุ่นยนต์ หรือ คอมพิวเตอร์ก็ตาม
เเหล่งจักเก็บข้อมูล ทิศทางของกระแสข้อมูลจากกระบวนการ ไปแหล่งจัดเก็บข้อมูลหมายถึงการปรับปรุงข้อมูล เช่น เพิ่ม ลบ หรือ แก้ไขข้อมูลทิศทางของกระแสข้อมูลจากแหล่งจัดเก็บข้อมูล ไปยังกระบวนการหมายถึง การอ่านข้อมูล หรือ นำข้อมูลไปใช้ชื่อของทิศทางกระแสข้อมูลควรใช้คำนามแสดงทิศทางการไหลข้อมูลระหว่างหน่วยงานนอกระบบ (External Entities เช่น ลูกค้า, พนักงานขาย เป็นต้น) กับกระบวนการทำงาน (Process) และพื้นที่จัดเก็บข้อมูลของระบบ(Data Store)DFDs แตกต่างจาก Flowchart คือDFDs เป็นการแสดงรายละเอียดทางกายภาพ(Physical) และตรรกะ(Logical) ของทิศทางการไหลข้อมูล โดยไม่ขึ้นกับเทคโนโลยีFlowchart เป็นการแสดงรายละเอียดทางกายภาพ(Physical)
ของระบบมากกว่าทางตรรกะ
ตัวเเทน หมายถถถึง บุคคล หน่วงงานในองค์กร องค์กรอื่นๆ ที่อยู่ภายนอกขอบเขตของระบบ เเม่เชื่อมกับระบบโดยมีการส่งข้อมูลเข้าสู่ระบบเพื่อดำเนินการ เเละรับข้อมูลเพื่ออดำเนินการสัญลักษณ์ไว้อภิบาย
สี่เหลี่ยมจัสตุรัสหรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า ภายในจะต้องเเสดงชื่อตัวเเทนข้อมูล โดยสามารถทำซ้ำได้ด้วยการใช้เครื่องหมาย
แผนภาพบริบท (context diagram)
เป็นแผนภาพกระแสข้อมูลระดับบนสุดที่แสดงภาพรวมทั้งหมดของระบบที่มีความสัมพันธ์กับสภาพเเวดล้อมภายนอกระบบ ซึ่งประกอบด้วย กระบวนการเพียงกระบวนการเดียวนั่นคือ ระบบที่ศึกษา บุคคล ระบบภายนอก และการเคลื่อนที่ของข้อมูลจากภายนอกสู่ระบบ
ภาพที่ 1.1 แผนภาพบริบท ระบบการขายเกมออนไลน์
2.3 ออกแบบระบบ ออกแบบระบบคือขั้นตอนการกำหนดวิธีการแก้ไขปัญหาต่างๆ จากขั้นตอนการวิเคราะห์ระบบ โดยขั้นตอนนี้จะกำหนดขั้นตอนการทำงานโดยใช้แผนภาพแสดงลำดับขั้นตอนการทำงาน
2.4 พัฒนาระบบ และทดสอบระบบ
พัฒนาระบบ และทดสอบระบบ คือ ขั้นรตอนการดำเนินงานต่างๆเพื่อพัฒนาระบบ โดยดำเนินงานตามการออกแบบจากขั้นตอนการออกแบบระบบ
2.5 ติดตั้งระบบ
ติดตั้งระบบ คือ ขั้นตอนการนำซอฟต์แวร์และระบบงานใหม่ที่เสร็จสมบูรณ์มาติดตั้งในสภาพเเวดล้อมการทำงานจริง จัดทำเอกสารการติดตั้งระบบงานใหม่และคู่มือการใช้งาน จัดฝึกอบรมผู้ใช้งาน
2.6 บำรุงรักษาระบบ
บำรุงรักษาระบบ คือ ขั้นตอนการดูแลระบบต่างๆ เช่น การแก้ไขจุดบกพร่องที่เกิดขึ้นหลังจากการใช้งานในสภาพเเวดล้อมจริง การเพิ่มความสามารถของระบบงาน การปรับเปลี่ยนการทำงานบางประการให้ทันสมัยมากขึ้น เป็นต้น